SGK Sağlık Yardımları Konusunda Sık Sorulan Sorular

1- Sosyal Güvenlik Hukukunda hak sahibi kimdir?

• Sigortalı olmayan(isteğe bağlı dahil), kendi adına gelir ve aylık almayan eşi
• 18 yaş (İlk Öğretim 18 yaşın içinde) Orta öğrenimde 20 yaş, Yükseköğrenimde 25 yaşını doldurmamış evli olmayan çocukları
• Yaşına bakılmaksızın malul olduğu Kurum Sağlık Kurulu tarafından tespit edilen EVLİ olmayan çocukları,
• Geçiminin sigortalı tarafından sağlanan öz ana ve babası

Hak Sahibi Çocuklara İlişkin Sorular:

2- Yurt dışında öğrenim gören öğrenciler Türkiye’ de anne/babasının üzerinden nasıl sağlık yardımları alabilirler ?

Yurt dışında öğrenim görenler de Türkiye’ de öğrenim görenler gibi anne/babalarının bakmakla yükümlüsü olabilmektedirler. Bunun için öğrenci belgesinin onaylı Türkçe tercümesi ve eğitim gördükleri okulun Türkiye’deki lise, ön lisans, lisans veya yüksek lisans seviyesinde olduğunu gösteren, YÖK veya Millî Eğitim Bakanlığı, Eğitim Ataşeliği veya TC Dış temsilciliklerinden alınacak belge ile herhangi bir sosyal güvenlik merkezine başvurması gerekmektedir. 

3-Lise veya üniversite mezunları anne/babasının üzerinden sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam edebilir mi?

Lise veya dengi öğrenimden mezun olanlar 20 yaşını, yükseköğrenimden mezun olanlar ise 25 yaşını geçmemek şartıyla mezun oldukları tarihi izleyen günden itibaren iki yıl süreyle bakmakla yükümlü olunan veya hak sahibi kişi sayılmak suretiyle gelir testi yapılmaksızın sağlık hizmetinden faydalandırılmaktadır. (5510 sk. Md.60/11)

4- Kız çocuğu, 01.10.2008 tarihinden önce sağlık yardımlarından yararlanıyorsa, bu tarihten sonra evlenip boşanmış veya işe girip çıkmışsa tekrar hak sahibi olarak sağlık yardımlarından yararlanabilir mi?

01.10.2008 tarihinden önce, bakmakla yükümlü olunan kız çocuklarının Medeni durumunda evlenme-boşanma gibi değişiklik  olması durumunda, bu değişikliğin ortadan kalktığı tarihten itibaren veya işe girmiş ve çıkmış ise kendi üzerinden sağlık yardım süresinin bitmesinden sonra, yine anne ya da babasının üzerinden sağlık yardımlarından yararlanabilirler. (5510 SK. Geçici Madde 12/8)

5- 01.10.2008'den sonra  sigortalı olan birinin kız çocukları öğrenci olmadığı halde sağlık yardımlarından yararlanabilir mi?

Hayır yararlanamaz. Öğrencilik şartı veya malullük şartı aranmaktadır.

6- Genel sağlık sigortalısı olup da BOŞANAN eşlerin ortak çocukları hangi eş üzerinden sağlık yardımından yararlandırılır?

Boşanan eşlerin çocukları mahkeme kararı ile velayetleri eşlerden hangisine verilmiş ise, velayeti alan eş çocuklarını kendi hak sahipliğinden sağlıktan yararlandırılır.

7- Sosyal güvencesi olmayan anne-babanın 18 yaşından küçük çocukları sağlık yardımlarından yararlanabilir mi ? 

18 yaşına kadar tüm TC vatandaşları genel sağlık sigortası kapsamındadır ve sağlık yardımlarından yararlandırılır,  yani anne-babasının sosyal güvencesinin olup olmaması önemli değildir.   

8- Engelli-Malul Çocukların Sağlık yardımlarından yararlandırılması nasıl olur ?

Sigortalının malul çocukları adına sağlık kurulu raporu alındıktan ve raporlar SGK sağlık kurullarınca %60 ve üzerinde olduğu tespit edilmesi halinde , Kurumun ilgili birimlerince onaylandıktan sonra yaşı ne olursa olsun EVLİ olmayan sağlık yardımlarından yararlandırılır.

9- Sigortalının nikâhlı eşinin ilk evliliğinden olan çocuğu sağlık yardımı alabilir mi ? 

Hayır, soyadı aile birliği içinde olmadığı için alamaz.

Sigortalının Anne-Babasına İlişkin Sorular:

10- Anne ve baba sigortalı çocuğu üzerinden sağlık hizmeti alabilir mi?

Geçimi genel sağlık sigortalısı tarafından sağlanan ve aylık ve geliri olmamak şartıyla anne ve baba çocuğu üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlık hizmeti alabilir.

65 YAŞINI DOLDURMUŞ MUHTAÇ, GÜÇSÜZ VE KİMSESİZLER eğer 2022 Sayılı Yasa gereğince aylık alıyorsalar sigortalı çocuğunun üzerinden sağlık yardımı ALAMAZLAR. Çünkü bu durumda olanlar zaten Kanunda genel sağlık sigortalısı olarak sayılmışlardır. (5510 sk.Md.60/1-c-3)

11- Anne baba boşanmış ise bu durumda sigortalı soyadı farklı olan öz annesine bakabilir mi ?

Nüfus Müdürlüğünden ayrı ayrı kayıt almak şartıyla bakılabilir.

12- Evlatlık alınan çocuklar, kendisini evlatlık alanlara bakabilir mi?

Öz olmadığı için bakamaz.

Sigortalının kendi durumuna ve Prime İlişkin Sorular:

13- 60 günden fazla prim borcu olan 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı sağlıktan yararlanamadığı için, 4/a (SSK) sigortalısı eşinden dolayı sağlıktan yararlanabilir mi?

4/b kapsamında genel sağlık sigortalısı olan kişiler, prim borcu olsa dahi bir başkasının bakmakla yükümlüsü sayılamamaktadır. Bu durumda, borcunu yatırarak kendi hakkından ya da 4/b kaydını sildirerek eşinin üzerinden sağlık hizmetlerinden faydalanabilecektir.

Aslında sadece 4/b liler değil, kendisi sigortalı olan veya aylık alan kişi, bir başkasının bakmakla yükümlüsü olamamaktadır.

(23.06.2018 tarihli RG'de yayımlanan 2018/11769 sayılı BKK ile Bağ-Kur’lular 31 Aralık 2018’e kadar 60 günden fazla prim borcu olsa dahi Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarına ait sağlık tesisleriyle üniversite hastanelerinden hizmet alabileceklerdir.)

14-Tarım Sigortalıları ya da bazı kısmi süreli çalışanların sağlık hizmetlerinden yararlanma hakları ne zaman durdurulur?

Sağlık hizmeti sunucusuna başvurulan  tarihte 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borcun tespit edilmesi durumunda sağlık aktivasyonu alınamaz. 

15- İsteğe bağlı sigortalısının sağlık hizmetlerinden yararlanma hakları ne zaman durdurulur?

 Sağlık hizmeti sunucusuna başvurulan  tarihte isteğe bağlı sigortalının hiç prim ve prime ilişkin borcunun bulunmaması gerekmektedir. Aksi takdirde sağlık aktivasyonu alamaz. 

 16- Sigortalı işten ayrıldığında ne kadar süre daha sağlık hizmeti alabilir?

 4/a (SSK), 4/b (Bağkur) ve 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında zorunlu sigortalı olan kişiler, zorunlu sigortalıklarının sona erdiği tarihten itibaren on gün süreyle genel sağlık sigortasından yararlanırlar. Bu kişilerin sigortalılık niteliğini yitirdikleri tarihten geriye doğru bir yıl içinde 90 günlük zorunlu sigortalılıkları varsa 10 güne ilave olarak 90 gün, toplamda 100 gün daha bakmakla yükümlü oldukları kişiler ile birlikte sağlık hizmetlerinden yararlandırılırlar.

 17- Ücretsiz izne ayrılan devlet memurları sağlık hizmeti alabilir mi?

 01.10.2008 den önce devlet memuru olanlar ücretsiz izinli oldukları sürece, 01.10.2008 den sonra devlet memuru olanlar ise ücretsiz izne ayrıldıkları tarihten itibaren bir yıl süreyle kendi kapsamları üzerinden sağlık hizmeti almaya devam ederler. Bir yıllık sürenin bitiminden itibaren ise eşleri üzerinden sağlık hizmeti alabilirler.

18- Yeni işe başlayan bir kişinin kendisi ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlıktan yararlandırılmaları için kaç gün prim ödemesi gerekir?

Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin, genel sağlık hizmet ve diğer haklardan yararlanabilmeleri için sağlık hizmet sunularına başvurduğu tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sağlık sigortası prim gün sayısının olması gerekir.

19- İşsizlik ödeneği ve kısa çalışma ödeneği alan sigortalı, ne kadar süre ile sağlık hak sahipliği devam eder?

Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kimseler, işsizlik ve kısa çalışma ödeneği aldığı süre kadar, sağlık hak sahiplikleri devam eder.

20- Herhangi bir sosyal güvencesi ve geliri olmayan kimse sağlık yardımlarından nasıl   yararlanır ?

Bu durumda olan kimseler, bulunduğu yerdeki Kaymakamlığa müracaat ederek gelir testi yaptırması gerekir. Sorgulama sonucu herhangi bir gelirinin olmadığı tespit edilirse genel sağlık sigortası primi devlet tarafından karşılanır.

21- İsteğe bağlı sigortalı olanlar sağlıktan yararlanabilir mi?

18 yaşını doldurmuş kişiler, isteğe bağlı sigortalı olabilir ve genel sağlık sigortası haklarından da yararlanabileceklerdir.

22- Sigortalı olanlar hangi hastanelerden faydalanabilirler?

Tüm kamu hastaneleri ile SGK’nın anlaşması olan özel sağlık hizmet sunucularından faydalanabilirler. Acil hallerde ise (kalp krizi, beyin kanaması, trafik kazası v.s) anlaşması olmayan sağlık hizmet sunucularına da başvurabilirler.

Sair Sorular:

23- Ülkemizde yaşayan ve oturma izni almış yabancılar sağlık hakkına sahip midirler?

Eğer, yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı değillerse, ya da yabancı ülkede sağlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmuyorsa hem kendileri hem de bakmakla yükümlü oldukları kimseler her türlü sağlık hakkına sahiptirler.

Bu kişiler için İkamet tezkeresi, geçici vatandaşlık numarası(Göç İdaresi Müdürlüğünden alınacak), ilgili ülke Konsolosluğundan sosyal güvencesi olmadığına dair belge istenir.

24- Terörden dolayı aylık alan bir kimsenin yakınları katılım payı öder mi?

Yalnız kendisi katılım payı ödemez. Yakınlarından katılım payı alınmaktadır. Ancak Şehit aylığı bağlanırsa aylık bağlanan kimselerden katılım payı alınmaz.

25- 1005 sayılı kanuna göre İstiklal Madalyası Verilmiş kişilerden aylık alan sigortalının, 18 yaşından büyük üniversite öğrencisi çocuğu sağlıktan yararlanabilir mi?

Üniversite öğrencisi olduğu sürece 25 yaşına kadar sağlıktan faydalanabilir

26- Askere gitmeden önce yeterli prim ödeme gün sayısı olan sigortalı, askerliğinin bitmesi sonucu tekrar işbaşı yaptığında ne kadar süre sonra sağlıktan yararlanabilecektir?

Askerden önce yeterli prim gün sayısı olduğundan, askerlik hizmeti bittikten sonra da sağlık yardımlarından yararlanmaya devam edecektir.

27- Emekli sandığından emekli aylığı alanların aylıklarından genel sağlık sigortası primi kesilir mi?

Hayır, emekli aylıklarından genel sağlık sigortası pirimi kesilmez.